1534 İspanya-İtalya Seferi

Dümen doğrıldup İspanya diyen bî-dîn-i mel’ûna,

Yine şevk eyleyüp girdük Donanma-yı Hümâyûn'a..

Yine baştardalar başdan atup baş topların güm güm !!!

Salındı sayhâlar birle zelâzil rûb-ı meskûna..


Barbaros Hayreddin Paşa'nın 6 Nisan 1534'de Osmanlı Devleti'nin Kaptan-ı Derya’lığına atanması -10 yıldır bunun gerçekleşmesi düşüncesinden bile korkan- İspanya, İtalya, Avusturya, Almanya ve Hollanda tahtlarına da sahip, dünyanın en büyük hristiyan devleti "İspanya İmparatorluğu"nda büyük bir dehşetle karşılandı. Uzun yıllardır müslümanlara karşı bir kutsal savaşın öncülüğünü yapan ve bir kültür medeniyeti Endülüs ile Afrika'daki çeşitli bölgeleri işgal ederek binlerce müslümanı korkunç işkencelerle öldüren İspanya İmparatorluğu'na karşı Osmanlı Donanması'nın yaptığı savaş hazırlıklarına ilişkin ilk haberlerin Avrupa'ya ulaşmasıyla birlikte bütün İspanya ve İtalya topraklarını kaplayan korkuya paralel olarak "Adriyatik'ten Cebelitarık'a kadar geniş bir coğrafyaya uzanan" İspanyol hattında -bütün imkanlar seferber edilerek- hızla savunma hazırlıklarına geçildi. Granada bölgesine eli kulağındaki Türk tehlikesi konusunda postalar gönderilerek hızlı ve kesin sonuç verecek savunma sistemleri geliştirilmesi konusunda uyarıldı. Cebelitarık ve Cadiz kıyılarına asker konuşlandırılarak kaleler, gözetleme kuleleri ve diğer müstahkem yapıların onarılması emredildi. Malaga'daki top, barut ve levazım organizasyonunun ivedilikle ele alınması istendi. Puglia ve İtalya'nın doğu sahillerindeki savunma sistemleri arttırılarak Puglia, Calabria ve Mahon Kaleleri onarılıp güçlendirildi. Sicilya Adası'ndaki tüm kaleler sağlamlaştırılarak asker sayıları arttırıldı. Saldırı bekleyen şehirlerden biri olan Cenova da savaş hazırlıklarını tamamlayarak müstahkem bir kale şeklinde Türkler'i beklemeye koyuldu.

Napoli Kral Naibi Don Pedro'nun 22 Haziran'da İspanya İmparatoru'na yazdığı mektupta Modon ve Koron'a daha şimdiden Türk gemilerinin geldiğini, 150 gemiye 110 kadırganın daha ekleneceği bildirilerek Osmanlı Donanması'nın levazım ve mühimmat hazırlanması ile asker donatım ve diğer hususlarda çok hızlı hareket ettiği haber verilmekteydi. Gemilerde kürek çekecek forsaların -Avrupalılar'ın adından bile korktukları Yeniçeriler'den değil- hristiyan esirlerden olacağı haberleri ise memnuniyetle karşılanmaktaydı. Mora Sancakbeyi'nin pek çok süvariyle Modon'a gelerek Barbaros'la birlikte büyük şölenler verdikleri, donanma için pek çok Yasak kelime hazırlandığı, donanmanın peksimet ihtiyacı için Salomis'e 15 kadırga gönderildiği ve Avrupa savunması hakkında toplanan istihbarî bilgilerin bir araya getirilerek gece gündüz planlar yapıldığı da Avrupa'ya ulaştırılan haberler arasındaydı. Bütün yazışmalara yansıyan ortak korku ise "Türkler'in her yeri ateşe vereceği" söylentisi idi. Ve 1534'ün Ağustos'unda 8.000 levend ve 80 parça gemiden oluşan Osmanlı Donanması'nın büyük bir şaşaa ile harekete geçerek Akdeniz'e açıldığı haberlerinin İspanya yakasına ulaşması ile telaş başladı.

Osmanlı Donanması'nın nereye saldıracağının tam olarak öğrenilememesi İspanya ve İtalya sahillerinde yaşanmakta olan telaşı daha da arttırmaktaydı. Don Pedro'nun İspanya İmparatoru'na gönderdiği mektuplarda Türk Donanması'nın rotasının hâlâ öğrenilemediği, Zante, Korfu ve Velona'ya gönderilen gemilerden de haber alınamadığı belirtiliyordu. Türk Donanması'yla ilgili -yalan doğru- her türlü haber (Simancas Arşivinde de görülebileceği gibi) büyük bir sıklıkla İmparatorluğun dört bir yanına sayısız kopyayla ulaştırılarak hızlı haber akışı sağlanıyordu. Tarafsız konumdaki Venedik ise Türk tehdidinin kendi sahillerine de uzanabilme ihtimaline rağmen Osmanlı'yı kızdırmaktan korktuğu için tedbir amaçlı bile olsa herhangi bir savunma hazırlığı yapamıyor fakat topladığı bilgileri el altından İspanya'ya ulaştırarak gizli ve dolaylı yardım etmekten de geri durmuyordu.

Bu arada rotasını çizen Osmanlı Donanması İspanya'ya ait İtalya'nın batı sahillerini boydan boya vurmak üzere Calabria sahillerini bastı. Messina Boğazı'ndaki gözetleme kulelerini ateşe verip Andrea Doria'nın kuzeni Antonio Doria'nın 7 gemisini saf dışı ederek San Lucido'da karaya çıkarma yapan leventler bütün şehri yakıp yıkarak San Lucido Kalesi'ni ele geçirdiler. Liman kenti Citarro da bu yıkımdan nasibini aldı ve şehirde yapımı devam eden 7 düşman gemisi ele geçirildi. Daha sonra Campania'da ortaya çıkan Osmanlı Donanması Capri, Piciota ve Procida şehirlerini yerle bir etti. Procida'da kaleden çıkıp teslim olanlar esir alınırken olmayanlar kılıçtan geçirildi. Türk Donanması bir bir İtalyan şehirlerine uğrayıp arkasında unutulmayacak izler bırakarak yoluna devam ederken "Türk Gazabı" İspanyol tarihçi Francisco Lopez de Gomara'nın ifadesiyle "Verdiği büyük zarardan daha büyük bir korku yayarak Napoli sularında göründü." Napoli Körfezi'ni bombardıman eden Osmanlı Donanması bu kez de Lazio'da ortaya çıkarak Gaeta şehrini bombardıman etti. Villa Santa Lucia, Sant'Isidoro, Sperlonga, Terracina ve Ostia şehirlerine çıkarma yapan Barbaros ve leventleri İtalyan şehirlerini yerle bir ederek binlerce esir aldı. Fondi şehrini basan 2.000 levent ise 4 saat içinde bütün şehri yerle bir etti.

Toplam 18 kale fetheden Kaptân-ı Derya Barbaros Hayreddin Paşa, kale anahtarlarıyla birlikte ele geçirdiği 16.000 esir ve 425 sandık ganimet eşyasını 40 kadırgayla İstanbul’a gönderdi. Yaşanan panik Roma'yı da içine aldı ve tüm Roma kiliselerinde kilise çanları çalınarak tehlike alarmı verilmeye başlandı. Artık, yüzyıllardır korkulan "Türk'ün Roma'ya çıkacağı an"ın geldiği düşünülüyordu. Türkler'in İran Şâhı üzerine yürüdükleri aynı anda denizden İspanya İmparatorluğu üzerine başlattıkları bu seferler bütün Avrupa'da şaşkınlık ve dehşetle izlenirken İmpartoriçe Isabel'in 13 Aralık 1534'te kocası İspanya İmparatoru'na yazdığı mektupta "Türk'ün donanmasıyla Hristiyanlık alemine elinden geldiğince zarar vermek için yeniden geri dönmeyeceğinden asla emin olamayız" denmekteydi. Leventleriyle birlikte Güney İtalya'ya yelken açarak Ponza, Sicilya ve Sardunya'yı vuran Kaptân-ı Derya Barbaros Hayreddin Paşa, Haçlılar üzerinde yeteri kadar korku uyandırıp zarar verdikten sonra korsanlığa ilk başladığı yer olan Tunus'a yönelerek Halk-ül Va'd Kalesi de dahil bütün ülkeyi -halkın sevgi gösterileri arasında- ele geçirdi. (22 Ağustos 1534)

Osmanlı Donanması'nın Vurduğu

İtalyan Kentleri

San Lucido

Cetraro

Capri

Procida

Napoli

Gaeta

Sant'Isidoro

Sperlonga

Terracina

Ostia

Fondi

Ponza

Sardunya (Sardinia)

Sicilya (Sicily)