Çanakkale Savaşı'nda Türk, Kürt, Arap hep beraber düşmana siper oldu, kan döktü, can verdi. Kürtçe bir ilahinin de yer aldığı Vatan Yarası filmi işte bu kardeşliği vurguluyor.



Yer Şanlıurfa... Suat Gümüşçü ve Emrullah Bademci, bir Ramazan günü bir sıra gecesinde Kürtçe ilahi dinlerler. İlahi, Çanakkale'den bahsetmektedir. İki arkadaş, hemen ilahinin peşine düşer. Köyler gezilir, yaşlılar dinlenir. İlahinin parça parça toplanması uzun bir süreç alır. Bu arada, 4 ayrı müzikal parçadan oluşan ilahinin öyküsü de çıkar ortaya. İlahi, Çanakkale Savaşı'na giden uzun yolculukta yolu Urfa ve Halep'e düşen Diyarbakırlı bir dengbej (Kürt ozan) tarafından yazılmıştır. Aynı zamanda Grup Dergâh'ın menajerliğini yapan Suat Gümüşçü ve Emrullah Bademci, ilahiyi Grup Dergâh'a okutur. Ancak albümde kullanmak yerine bir filmde değerlendirmeyi düşünürler.

Yönetmen İsmail Kılıçarslan, bir klip çekiminde Grup Dergâh üyeleriyle tanışır ve ilahiden haberdar olur. Ardından Grup Dergâh'la birlikte çeşitli ekran projeleri gerçekleştirir ve bir yandan da bu ilahinin nasıl bir filme dönüşeceğini hayal ederler. Nihayet, TRT'nin projeyi sahiplenmesi, özellikle de TRT Genel Müdürü İbrahim Şahin ve TRT Arapça Koordinatörü Sefer Turan'ın gayretleriyle, Diyarbakır, Erzurum ve Kudüs'ten yola çıkan 3 askerin Çanakkale'de buluşmasını anlatan müzikal drama türündeki "Vatan Yarası" filmi ortaya çıkar.

Aydınlık bir gelecek için ayrımcılık kalkmalı

Senaryosunu, Abdülhamit Güler ile birlikte yazdıklarını belirten filmin yönetmeni İsmail Kılıçarslan, filme 'Vatan Yarası' ismini vermelerinin sebebini; Çanakkale'de yazılan destanın sadece Türkler tarafından değil Kürtler, Araplar, Boşnaklar, Çerkezler tarafından yazılmış olmasıyla açıklıyor. Son yıllarda Çanakkale üzerinden geliştirilmeye çalışılan ırk temelli söylemin son derece yanlış bulduğunu anlatıyor.

Vatan Yarası'nda, 13 müzik eseri kullanılmış. Bunların 5'i Türkçe, 5'i Kürtçe, 3'ü de Arapça. Kılıçarslan, senaryo sürecinde en çok hatıratlardan yararlandıklarını belirtiyor. "Ruşen Eşref Ünaydın'ın, General Oglander'in, Hamdullah Suphi'nin anlattıkları filmin temelini oluşturdu." diyor. Ayrıca Çanakkale cephesinden ya da Çanakkale cephesine yazılmış mektuplardan da faydalanılmış.

Vatan Yarası'nı diğer Çanakkale filmlerinden ayıran en önemli unsur Türk, Kürt ve Arap üç karakterin kişisel öykülerinin müzikler eşliğinde seyredilebilecek olması... Öncelikle bu film toplumsal mesaj içeriyor. Vatan Yarası, insanlara,"Bir arada ölmeyi başarabildiysek, bir arada yaşamayı da başarabiliriz." diyor. Kılıçarslan "Hatta, sadece bu cümleyi söyletebilirsek bu film başarılı olacak." diyor. Bu mesajı çok önemsiyor çünkü, Türkiye'de ve Türklerde yerleşik Kürt ve Arap düşmanlığını ortadan kaldırmadan bizi aydınlık bir geleceğin bekleyebileceğine inanmıyor.



Sırada yeni projeler var

Kılıçarslan, "Çekmeyi başarabilirsem sırada Medine Müdafaası ve Fahrettin Paşa projesi var." diyor. Peygamber Efendimiz'in mukaddes emanetlerinin zor koşullarda Türkiye'ye getirilişinin, Osmanlı askerlerinin çekirge yemek zorunda kalışının, Arap aşiretlerinin emperyalistlerin oyununa gelmesinin ve tipik bir Türk askeri olarak Fahrettin Paşa'nın sıra dışı biyografisinin kendisini ilgilendirdiğini belirtiyor.

Filmin Çanakkale'de geçen bölümleri Çanakkale'nin sit alanı olmasından dolayı Yalova'da çekilmiş. Diğer bölümler ise Şanlıurfa ve Gaziantep'te gerçekleştirilmiş ve çekimler toplam 19 gün sürmüş. Filmde "animasyon" kavramı ile sınırlanamayacak kadar çok unsur var. Çekimler sırasında iki yüzü aşkın bomba ve binlerce mermi patlatılmış. Bunların dışında, Çanakkale Boğazı 3 boyutlu animasyon tekniği ile modellenmiş, uçak düşme sahnesi 3 boyutlu animasyon olarak kullanılmış.

Filmin konusundan ve oyunculardan kısaca bahsetmek gerekirse, başrolde üç isim görüyoruz. Biri Filistinli Muhammet'i canlandıran Suriyeli oyuncu Sami Nofal, Diyarbakırlı Mahmut'u canlandıran İsmail Demirbaş ve Erzurumlu Ahmet'i canlandıran Ozan Bilen. Mustafa Kemal rolünde Ogün Kaptanoğlu, Ata rolünde ise Mesut Çakarlı var. Çakarlı film için bir de türkü söylemiş. Diğer oyuncular ise Aysun Gültekin, Hasan Ali Alp ve Mesut Uz.

Teknik ekip çok büyük bir kadro ancak ilk dikkat çeken isimler yapımcı Muhammed Hakan Sancaktutan, görüntü yönetmeni İlker Berke, sanat yönetmeni Koray Fındıkoğlu, filmin ikinci yönetmeni Fahri Hattatoğlu, yapım koordinatörü Hasan Kubilay, kurgu Özer Angün ve Urfa koordinasyonunu sağlayan Suat Gümüşçü. Vatan Yarası 18 Mart'ta TRT ekranlarında Türkçe, Arapça ve Kürtçe olarak aynı anda gösterilecek.

Ruh birliğine ihtiyacımız var

'Çanakkale Savaşı'nda Kürt Civanlar' kitabının yazarı Emine Uçak, Kürtler'in Osmanlı'nın diğer halkları gibi sadece Çanakkale'de değil Birinci Dünya Savaşı'nın bütün cephelerinde bulunduğunu belirtiyor. Böyle bir film için geç kalındığını ve filmin unutmaya yüz tuttuğumuz birlik ruhunu tekrar hatırlatması açısından önemli olduğunu söylüyor. Yapımın bütün Osmanlı halklarının ülkenin savunması için gerekleri yerine getirdiğini anlatması bakımından da önemli olduğunu belirtiyor.

***

Savaş Çanları

Aman aman ne ağır bir dert
Çanakkale boğazı sis ve duman dolu
Yedi gün yedi gecedir savaş davulları vuruyor
Genç gelinlerin çeyizleri sandıklarda kalmıştır

Kardeşler hele gelin seferle ilgili durumumuza bakın
Bizim için bir sefer çıkıverdi; ama ne ağır bir sefer
Bu seferin tek sebebi de İngilizler ve Almanlardır
Elleri kınalı gelinler baba ocağına dönmek zorunda kaldılar

Hele gelin temaşa edin şu nizamın halini
Bizim için bir sefer çıkıverdi üstelik planlanmamış olağanüstü bir sefer
Ya Rabbi yardım eyle şanlı İslam dinine
Allah'ım Peygamber ve Kur'an'ı muzaffer eyle

***

Destpeka Herbe

Hawar lo hawar lawo çi derdekî girane
Boxaza Çeneqalé buye mij u dumane
Sebebé vé seferé ingilîzu almane
Cihézé van bukana li sandiqé de mane

Hele werin brano halé me u seferé
Seferek jimer haté sefereke girane
Îro heft ro heft şevin defa herbé kutane
Buké desté bi hinne vegeryan bal xwedyane

Hele wer temaşekin li halé ve nizamé
Sefer jimere rabu sefereki ne fermî
Ya Rab nusreté bide jibo dîné islamé
Xwedo zaferé bide bo Nebi u Qurané