14. yüzyılın sonuna doğru Nijer kabilelerinden Tuaregler arasında liderlik kavgası başlayınca 300 kişilik Nijerli heyet, kabileler arasında hakemlik etmesi için Osmanlı’yı ziyarete gitmiş.

Dönemin padişahı Yıldırım Beyazıt da siyahi cariyelerinden olan Yunus isimli oğlunu Fizan’ın güneyindeki Agadez bölgesine sultan tayin etmiş. İstanbul’dan gelen bir grup insan Agadez’de bir bölgeye yerleşmiş. Yerleşilen bölgeye de İstanbul’dan gelen anlamında ‘İstanbulewa’ adı verilmiş. O günden sonra Sultanlık babadan oğula geçmiş.

İSTANBULEWALI OLMAK AYRICALIK

Şimdiki Agadez İstanbulewa Sultanı İbrahim Oumarou, yaklaşık 6 yüzyıl önce Agadez’e atanan Beyazıt’ın oğlu Yunus Sultan’ın soyundan geliyor. İstanbulewalı olmak, Nijer’de ve bölge ülkelerde bir ayrıcalık.

Nijer’in mevcut Cumhurbaşkanı ve Devlet Başkanı Mahamadou Issoufou ve Nijer Ankara Büyükelçisi de her fırsatta İstanbulewalı olduklarına vurgu yapıyor. İstanbulewa bölgesinde bulunan Sultan, her cuma Osmanlı padişahları adına hutbe okutuyor. Osmanlı dönemine ait bir hukuki kurum olan kadılık makamı da halen aktif.

FRANSIZ ARŞİVLERİNDE YER ALDI

İki yıl önce başkent Niamey’e büyükelçi olarak atanan Dr. Hasan Ulusoy, Agadezler’le ilgili bilimsel bir çalışma başlatmış. Nijer ve bölgedeki tarihçileri makamında ağırlayan ve resmi kayıtlardaki Agadezler’e ait bilgileri arşivleyen Ulusoy, akademik olarak da Agadezler’in Osmanlı ile buluşmalarından bugüne geliş sürecini kronolojik bir şekilde kitaplaştıracak.

Agadezler’in dönemin padişahı Yıldırım Beyazıt’ın siyahi cariyelerinden olan oğlu Yunus’un himayesine girmesi ve günümüze kadar geçen sürecin bazı detaylarının Fransız arşivlerinde de yer aldığı öğrenildi.

TÜRK OKULLARI NİJER’DE

Osmanlı Türkleri’nin ve günümüzdeki Türkler’in bölgeye hep pozitif yaklaşması Afrikalılar’daki Türk sempatisini yüksek tutmuş. Alışveriş yaptığımız bir esnaf, 80 dolar tutan ürünleri yanımızda para olma-dığı için ‘Yarın getirirsiniz’ diyerek veresiye verdi.

Bu güvenin arkasında ise Nijer’de bulunan Bedir Türk Okulları yatıyor. Okul ve eğitmenleri ülkede çok seviliyor. 2003’te Nijer’de hizmete başlayan Bedir Eğitim Kurumları kısa sürede ülkenin bir numaralı okulu olmuş.

Fransız ve Amerikan okullarıyla yarışan okul, uluslararası bilim olimpiyatlarında birinciliği kimseye bırakmıyor. Sosyal sorumluluk projelerinde de aktif olan Türk okulları, halkta ilk olarak güveni canlandırıyor. Niamey’de Türk olduğu-muzu fark edenler bize “Ekol Bedir” diye sesleniyor.

Ambulanslar Türkiye’den

Ocak 2012’de açılan Niamey Büyükelçiliği ile Türkiye Nijer’de devletler kademesinde de kendisini göstermeye başladı. Osmanlı devletinin yıkılmasıyla beraber Afrika’dan silinen Türk izleri gerek Türk okullarıyla gerekse de resmi elçiliklerle yeniden canlandı.

İlk atanan ve halen görevde bulunan Niamey Büyükelçisi Dr. Hasan Ulusoy, birçok projeyle Nijer halkına hizmet için kolları sıvamış. Ülkenin en büyük eksikliği olan yetişmiş kalifiye elman ihtiyacı için kurslar ve atölyeler açılmış.

Ülkede ambulansın olmadığını fark eden Ulusoy girişimlerde bulunarak ülkeye iki ambulans kazandırmış. Yeterli ve donanımlı sağlık personeli olmayan Nijer’de sağlık kliniği ve cerrahi merkezi açmak için girişimlere başlayan elçilik Nijerli sağlık personeli yetiştirecek.

Ülke altın ve petrol içinde yüzüyor

Türkiye’nin Niamey Büyükelçisi Hasan Ulusoy, ülkenin baraj, alt yapı, yol ve hizmet sektörü alanında yatırımcılara ihtiyacı olduğuna dikkat çekti. Ulusoy, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, ....