Suriye’de devam eden iç savaş, ülkemizi de etkiliyor. Muhacir sayısının bir milyonu aştığı söyleniyor. Özellikle kadın ve çocukların dramı yürekleri dağlıyor. Mülteci kamplarının şartları ise herkesin malumu. Günümüzde yaşanan bu trajediye Osmanlı’dan baktığımızda karşımıza çok mühim bir müessese çıkıyor: Dulhane. Tarihçi Raif Kaplanoğlu’nun verdiği bilgiler ışığında, Dulhane ya da diğer adıyla Dullar evi, 1916’da imparatorluğun birinci başşehri Bursa’da açılır. Kayıtlardaki diğer isimleri ise Eramilhane, Dul Nisvan-ı Müslimin. Şehrin zengin eşrafından İnegöllüzade Hacı Safvet Bey bin Mehmed’in önayak olarak yaptığı bu vakıf, Türkiye’de hatta dünyada eşi olmayan bir özellikte. Mezkûr vakıf, savaşlarda şehit olanların dul hanımları için kurulmuş bir sığınma evi. Belgede geçen şu ifade ise oldukça mühim, “Şehit eşi dul hanımlar bulunmadığı takdirde, ikinci derecede dul kal­mış, kimsesiz ve meskensiz iffetli Müslüman kadınlar, belirtilen şartlar uyarınca iskân edilmiştir.”
Kadınlar aynı zamanda üretiyordu

Vakfiyenin tamamı, 25 Teşrinisani 1336/1339 tarihinde Hüdavendigar gazetesinde yayımlanır. Gazetedeki habere göre o yıl, Dulhane’de 10 kadın ile 17 çocuk barınıyormuş. Kaplanoğlu’na göre bu evin kapasitesi çok daha yüksek. Çünkü binanın üst katında 17, alt katta 17 oda olmak üzere toplam 34 odası söz konusu. Üst katta, çatı altı salonu ile hamam ve mutfağı ....