Deniz Açık - Anadolu Üniversitesi (AÜ) Devlet Konservatuvarı Müdürü Prof.Dr.Ahmet Bülent Alaner tarafından yazılan, sesli müziğin oluşumu ve gelişimini ortaya koyan kitapla genç piyanistlere Osmanlının müzik kültürünün tanıtılması...

Deniz Açık - Anadolu Üniversitesi (AÜ) Devlet Konservatuvarı Müdürü Prof. Dr. Ahmet Bülent Alaner tarafından yazılan, sesli müziğin oluşumu ve gelişimini ortaya koyan kitapla genç piyanistlere Osmanlının müzik kültürünün tanıtılması hedefleniyor.

Prof. Dr. Alaner, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 1985 yılında yayımladığı

"Osmanlı İmparatorluğundan Günümüze Belgelerle Müzik Yayıncılığı" kitabının devamı olarak "Osmanlı İmparatorluğu Batılaşma Hareketleri İçerisindeki Müzik, Müzik Yayınları-Yayıncıları ve Piyano için Yazılmış 14 Eser" kitabını hazırladığını söyledi.

Kitabın Türk müzik kültürüne farklı bir yönden ışık tutacağını ifade eden Prof. Dr. Alaner, şöyle konuştu:

"Cumhuriyet Türkiyesi müzik kurumları ve müzik eğitimi kurumlarına baktığımızda, bu, 1924 yılında Musiki Muallim Mektebi ve Ankara Devlet Konservatuvarı ve müzik okullarının kurulmasına kadar gidiliyor. Osmanlı'da da batı müziğinin temelleri 1826'da atıldı. Bu temel Mızıka-yı Hümayun ile atıldı. Buna 'Saray Müzik Okulları' da deniyor. Cumhuriyetin ilanına kadar hem orkestra hem de bir okul işlevini sürdürdü."

-"Bu çalışma Türkiye ilk kez yapıldı"-

Kitapta, Osmanlığı İmparatorluğu'nun batılılaşma hareketi içindeki müziği adına önemli belgelerin bulunduğunu anlatan Prof. Dr. Alaner, şunları söyledi:

"Bu belgelerden biri Padişah Mehmed Reşat imzalı Mızıka-yı Hümayun'un yönetmeliği. Bu yönetmeliği tamamen yayınladık. Gördük ki; bu yönetmelik aslında ilk Türk konservatuvarı yönetmeliği. 'Derse giriş yaşları, öğretim elemanlarının pozisyonları' gibi bilgiler yer alıyor. Bu belge günümüz konservatuvar yönetmeliklerinin temelini oluşturuyor. Kitaba cumhuriyet tarihinde ilk kez yayınlanmış ve seslendirilmiş, o dönemde piyano için yazılmış 14 eseri koyduk. Bu eserde parçaların bire bir baskısını yaptık. Müzikoloji Bölümü öğrencimiz Çiğdem Baloğlu'nun seslendirdiği parçaları bir CD olarak kitaba yerleştirdik. Bu çalışma Türkiye'de ilk kez yapıldı. Hiçbir düzenlenmede, eserlerin bire bir seslendirilmesi yapılmadı. Bu açıdan kitap, Türk müzik kültürünü tanıtılması açısından önemli. Kitaptaki parçalar genç piyanistlerin ve müzisyenlerin elinde olmayan parçalardır. Bu eser bu açıdan son derece önemlidir. Bu eserler geleneksel ezgilerin piyanoyla çok sesli olarak ortaya koyulduğu eserlerdir. Bu eserdeki parçalar Osmanlı'nın müzik alanındaki ilk yenileşme, içe vurumculuk ve ulusallaşma hareketlerinin başlangıcı olabilir."

-Kitabın içeriği ve eserler-

İki ana bölüm ve bir CD'den oluşan çalışmanın birinci bölümünde batılılaşma hareketleri çabalarında müzik sanatının Osmanlı İmparatorluğu içindeki gelişimi, belgesel verilere dayanılarak özet biçiminde anlatılıyor. İlk bölümde III. Selim'den önce yapılan yeni düzen hareketleri, Nizam-ı Cedid sonu, opera ve operet temsilleri, Türk müzik yazısı sistemleri, müzik yayıncılığı, armonik analiz örneği yer alıyor.

Kitabın ana unsurunu oluşturan ikinci bölümde ise Osmanlı İmparatorluğu döneminde özellikle Osmanlı vatandaşları olan bestecilerin piyano için yazdıkları eserlere yer veriliyor. Bu bölümde Mehmet Efendi, Mehmet Ali Bey, Faik Ethem Bey, Hacı Emin Bey, Hamza Bey, Rıfat Bey, Haşim Bey, Ali Bey, Zati Bey, Hacı Arif Bey, Osman Efendi ve Burhanettin Efendi'nin Osmanlı İmparatorluğu döneminde piyano için yazılmış 14 eserinin notaları ile şarkı sözleri bulunuyor.