"Geçmişte Osmanlı sınırları içinde yer alan ülkelerin araştırmacıları, Osmanlı arşivlerine yoğun ilgi gösteriyor."





Türkiye'de tarih bölümlerinin sayısının artmasına paralel olarak, iktisat tarihi, siyaset tarihi, siyaset bilimi ve sanat tarihi alanında son yıllarda farklı kesimlerden araştırmacıların, çok farklı konularda araştırma yaptığını ifade eden Devlet Arşivleri Genel Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Mustafa Budak, “geçmişte Osmanlı sınırları içinde yer alan ülkelerin araştırmacıları, Osmanlı arşivlerine yoğun ilgi gösteriyor. Amerika'dan Japonya'ya, Finlandiya'dan Yemen'e, Kuzey Afrika ülkelerine, özellikle Osmanlı hinterlandı sınırları içinde geçmişte yer alan Balkanlar ve Arap dünyası olmak üzere yoğun bir talep var. Bunların dışında Amerikan ve Japon araştırmacılar, arşivle daha yoğun şekilde ilgileniyorlar” dedi.

“OSMANLI TARİHİ KONUSUNDA JAPONYA MERKEZ HALİNE GELDİ”

Yabancı araştırmacıların Osmanlı'nın başarısındaki sırrı araştırdıklarını kaydeden Budak, özellikle Japonların bu konuda yoğun bir çalışma içinde olduklarını belirtti. Osmanlı Devleti'nin 16. ve 20. yüzyıl arasında Avrasya'nın merkezine hükmettiğini hatırlatan Budak, şunların söyledi: “Yabancılar Osmanlı arşivleriyle neden ilgileniyor? Osmanlı başarılı bir şekilde hükmetmiş. Osmanlı'nın başarısının neye dayandığını öğrenmek istiyorlar. Osmanlı tarihi konusunda Japonya bir merkez haline geldi. Bizden bile Japonya'ya misafir öğretim üyesi olarak giden araştırmacılarımız var. Büyük emperyal devletler bunu yapar. Hedeflerindeki ülkelerin tarihini araştırırlar. Nitekim Napolyon da Mısır'ı işgal etmeden 10 yıl önce Mısır'a bir araştırma heyeti göndermiştir. İnsanlar ne yer, ne içer, neye tepki gösterirler? Bunları raporlar halinde almıştır. Rusya, Orta Asya'yı fethetmeden önce 1857'lerde İstanbul Büyükelçisi’ni Türkistan'a gönderip raporlar almış, bu raporlara dayanarak 1864'ten sonra Buhara, Semerkant ve Kaşkar'a kadar olan bölgeyi işgal etmiştir. Irak'ın işgalinden önce de kimbilir ne kadar araştırma yapılmıştır.” (Vakit)