bir toplum da olamadık. Hâlbuki Osmanlı İmparatorluğu madenler bakımından çok zengin topraklara sahipti. Anadolu’da Gümüşhane, Espiye, Keban, İnegöl, Ergani, Kiğı ve Bilecik’te zengin gümüş, bakır ve demir madenleri vardı.

Rumeli’de ise Üsküp, Kratova, Sidrekapisi ve Srebrenica gümüş madenleriyle meşhurdu. Tuzlalar dışında madencilerin çok büyük bir çoğunluğu gayrimüslimdi. Yükselme devrinde devlet tarafından işletilen madenler 18. yüzyıldan sonra Batılı şirketlerin eline geçmişti.
İlginçtir ki Osmanlı maden kanunları da Almanlar’dan uyarlama idi. Maden ile ilgili sözcük ve deyimler de ya Almanca ya da Sırpça idi. Kömürü bulan adam, Uzun Mehmed bile sadece bir hikâyenin hayali ....