Sistem, sultan, kahyası sadrazam, Enderun ve yeniçeri ağaları ve şeyhülislamın katıldığı ortak bir menfaat mekanizması üzerine kurulmuştu. Devlet ve Osmanlı sülalesi eşdeğerde idi...
Bu devlet kurgusunda şeyhülislam ve ulema dönemin güç parametrelerine göre değişse bile, statükoyu korumak için sülale yerine sultanı feda etmişlerdir. Devletin bekası, hıristiyan devşirmesi bir ordunun mali statüsünü korumak üzerine kuruludur. Yeniçeri, menfaati ya da canı için Sultan’ın her kararına karşı çıkmıştır. Ulus yoktur. Sadece sultan diye bir kavram vardır. Devlet idaresi karşılıklı cephelerin hamleleri arasında bir savaşa dönüşebilir. Bunun temeli de komplo ortaklığıdır. Bu çark iç ve dış ilişkilerde makam ve para üzerine kuruludur. Osmanlı tarihini biraz okuyanlar bunu bilirler.
Sultan bütün tarafları ortadan kaldırabilir, ama yeniçerilere kafa tutamaz. O zaman varlığı tehlikeye girer. Osmanlı imparatorluğu, sultan-enderun-yeniçeri arasında bir güç dengesidir. Bu saray (yani sultan ve enderun) - yeniçeri ikilisini dengeleyecek İstanbul karşısında bir yerel varlık, bir kent, bir burjuvazi ve bir aristokrasi yoktur. İmparatorluk vücutsuz bir baştır. Yeniçeri sultanın mutlak otokrasisinin uzantısıdır. Fakat geriye kıvrılıp efendisini öldürdüğü olur.III. Mehmet’ten II. Osman’a ve oradan Köprülülere uzanan tarihi ön yargısız okumak bunu aydınlatır.

Bu çürüme ve geçici çökmenin utanılacak hikayesi, III. Mehmet’in, ....